Tijd om te rouwen, tijd om te bouwen

Hotel Spoorzicht in Loppersum doet wat het belooft: zicht bieden op het enkelbaans spoor tussen Groningen en Delfzijl. Onlangs stond daar bij de uitcheckpaal op het perron een kleine file. Oorzaak: het Jaar van de Ruimte begon in Loppersum met de eerste van vier regiobijeenkomsten. Als mede-initiatiefnemer en lid van het illustere Comité 2015 had ik hier naar uitgekeken. Ik was op pad met Wing-collega Charlot, een van de moderatoren van Wij Maken Nederland.

De regionale opgave is urgent. Na de hevige beving bij Huizinge, augustus 2012, sloeg de stemming onder de bevolking om. De ‘lastige’ situatie  veranderde in een gevoel van onveiligheid. Inmiddels zijn er afspraken over schadeherstel, preventieve versterking en verduurzaming van gebouwen, geflankeerd door een programma leefbaarheid. Duizenden huizen moeten aangepakt worden en de onzekerheid over nieuwe bevingen is groot. Waar, wanneer zal het de volgende keer raak zijn, en hoe heftig? Dit zet de spankracht van de samenleving geweldig onder druk. Veel mensen ervaren dat een onveilig huis niet meer voelt als thuis.

Uit de persoonlijke verhalen wordt duidelijk hoe moeilijk de opgave is  om ‘de goede dingen in het goede tempo te doen’.  De dreiging van een volgende beving maakt nerveus en ongeduldig. Maar mensen hebben ook tijd nodig om te rouwen, om zich de ontstane situatie eigen te maken en vanuit verbinding met elkaar en de identiteit van de plek hun leefomgeving op te bouwen. En dan is er de weerbarstige beleidsrealiteit van budgetten en procedures. De kloktijd van ons systeem botst met de door mensen ervaren tijd van ‘het juiste moment’. Of zoals de Grieken daar verschillende woorden aan gaven: chronos botst met kairos.

Er komen geen pasklare antwoorden hoe we dit als samenleving moeten aanpakken, en wat hierbij de rol van de overheden is. We horen wel richtingen. Zoals het belang van een goede dialoog over wat ‘verantwoord risico’ is en de wens van bewoners om in hun eigen tempo de versterkingsoperatie te organiseren. Voor de overheid betekent dit: biedt ruimte, denk mee en ga naast initiatiefnemers staan om de weg te wijzen in de weerbarstige systeemwereld. Hanteer de menselijke maat.
En dan nog in het bijzonder voor de rijksoverheid: herstel vertrouwen en verbinding. Er rijdt elk half uur een trein tussen Den Haag en Loppersum.

Links:
Wij Maken Nederland
De Les van Loppersum