Menu

Blogs

De mensen van Wing bloggen over hun ervaringen en reflecties.

Voorbeeldig

Kinderstemmen verwelkomen me in het cultuurpaleis De Nieuwe Kolk in Assen. Aan lange tafels zitten schoolkinderen te ontbijten, in afwachting van wat een dagje kunst zal brengen. Wat voelt dit rijk: een plek waar bibliotheek, beeldende kunst, theater en film voor iedereen toegankelijk zijn. Waar jong ervaart wat cultuur met je doet, en oud zich laaft aan wat het leven diepere betekenis geeft.

'Als de wereld begrijpelijk was, zou er geen kunst zijn' (Camus)

De Nieuwe Kolk is vandaag ook het toneel voor ‘Beeld van Drenthe’. Ik ben dagvoorzitter op deze werkconferentie, georganiseerd door de provincie. Doel is een heroriëntatie op kunst en openbare ruimte. De afgelopen decennia is veel beeldende kunst geplaatst langs provinciale wegen en kanalen. Maar het draagvlak voor dit type kunst neemt af, een rotonde wordt ook niet altijd beter van nog een schaap van zwerfkeien en roestend staal. De provincie kiest niet voor het domweg schrappen van budgetten. De vraag is: wat dan wel? Hoe kunnen de kunsten bijdragen aan de opgaven in stad en land, van windmolens en megastal, tot bedrijventerrein en stationsgebied? Wat is de rol en meerwaarde van kunstenaars in de ingewikkelde processen van ruimtelijke ontwikkeling?

Ik maak contact met een prettig publiek. Betrokken, deskundig, zonder kapsones. Aan de hand van veel voorbeelden vormen we ons een beeld van waar we nu staan. Een interessante discussie ontstaat over een project dat mislukt lijkt: het lichtkunstwerk YOU ARE LOST van Heather en Ivan Morison, onderdeel van de kunstroute N34. Een werk dat de weggebruiker stil zou laten staan bij de dubbelzinnige betekenis van deze tekst in het snelweglandschap. Dit bracht echter zoveel onrust teweeg dat de provincie van plaatsing af zag. De kunstenaars maakten vervolgens een videokunstwerk dat nu met een QR code te bezichtigen is op een parkeerplaats. Het toont hoe de gewraakte tekst, gemaakt van immense houten letters, in vlammen opgaat.

Aan het eind van de dag benoem ik een verschuiving op drie aspecten: materie, tijd en de autonomie van het kunstwerk en de maker. Het repertoire van kunst in de openbare ruimte bestond lang uit materiële objecten die de kunstenaar voor eeuwig in de ruimte plaatst. Een idee dat past bij de maakbare samenleving. We zien nu een breder palet met ook performance, virtueel werk of tijdelijke opstellingen, waarin de toeschouwer ook deelnemer wordt in het proces van creatie en betekenis geven. Het zijn de uiteinden van een spectrum waarin het de kunst is de juiste balans te vinden. Steeds weer, afhankelijk van tijd, plaats, mensen. Eigenlijk heel vergelijkbaar met de zoektocht waar ruimtelijke planners en ontwerpers tegenwoordig mee worstelen. Ruimtelijke ontwikkeling als kunstwerk. Drenthe heeft het goed begrepen. 

Inspiratie en documentatie